ادبیات نظری تحقیق وقف، کارآفرینی
وقف و کارآفرینی
وقف در قرآن و سیره معصومان ( ع )
در قرآن ، آیه ای که بر وقف و احکام آن صراحت داشته باشد ، وجود ندارد . ولی دانشمندان اسلامی از کلیت برخی مفاهیم اخلاقی که در قرآن ذکر شده است ، چنین دریافته اند که وقف ، مورد تأیید قرآن کریم است ؛ چرا که اعمال خیر و صالح ، همواره در آیات قرآن ستوده شده اند و به طور کلّی ، هر آیه ای که بر انجام دادن کارهای نیکو یا تشویق به آنها دلالت داشته باشد ، بر وقف نیز دلالت می کند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود :
1 - سوره کهف ، آیه 46 : « کارهای شایسته ماندنی نزد پروردگارت ، از نظر پاداش ، بهتر و امید به آن بیشتر است ».
2 - سوره مزمّل ، آیه 20 : « هر عمل نیک که برای آخرت خود پیش فرستید ، پاداش آن را نزد خداوند می یابید و آن اجر و ثواب آخرت ، بس بهتر و بزرگ تر و بیشتر است .
3 - سوره بقره ، آیه 177 : « نیکوکاری بدان نیست که روی خود را به جانب مشرق و مغرب کنید ؛ چرا که این بی اثر است ؛ لکن نیکوکار ، کسی است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیامبران ، ایمان آوَرَد و اموال خود را در راه دوستی خدا ، به خویشان و یتیمان و در راه ماندگان و مستمندان بدهد .
در سخنان پیامبر و اهل بیت ( ع )، درباره تشویق به وقف ، جملات فراوانی به چشم می خورد . این بزرگواران ـ که خود بهترین معلّمان بشر بوده اند ـ در موارد زیادی به این عمل نیکو دست زده اند . از آن جمله ، در « قُبا » ( نزدیک مدینه ) نخلستانی بود به نام « بُوَیره » که از اموال شخصی پیامبر ( ص ) محسوب می شد و ایشان ، آن را وقف بر فقیران و بینوایان نموده بود . و نیز نقل شده است که پیامبر ( ص ) زمینی را وقف مخارج افرادِ در راهْ مانده ( ابن السبیل ) نمود . امیرالمؤمنین ( ع ) نیز در محلّی به نام « یَنْبُع »، صد چشمه حفر کرد و آنها را وقف حاجیان خانه خدا نمود و نیز مزرعه ای داشت که وقف نیازمندان و در راه ماندگان کرد . و نیز امام صادق ( ع ) اموالی را برای برپایی مجالس عزاداری بعد از رحلت خودشان وقف کردند و نیز ائمه دیگر که زمین ها یا باغ هایی را برای فقرا و نیازمندان وقف می نمودند ( ابوسلمان ، 1362 ).
- وقف در ایران
یکی از روش های پسندیده که نیاکان ما از دوردستِ روزگار ( پیش از اسلام ) فراپیش داشته اند ، وقف کردن خانه یا زمین و یا نهر و قنات و ... بوده است که به خواست قلبی خود و یا به درخواست دیگران ، آن را
